
A “Vida de Santa María Egipciaca”. Este poema de 1.451 versos, escrito probabelmente nos começos do século XIII e conservado, no mesmo manuscripto escurialense que o “Libro de la infancia y muerte de Jesús”, relata a lenda da famosa pecadora do Exípto, que depois de unha vida disipada, converte-se, quando os ánxos lhe barram a entrada no templo. O poema tem belos pasaxes, como a descrípçón da pecadora na sua xuventude e na sua velhice, a maldiçón dos seus pais, o encontro com o anacoreta Gozimás, a viáxe de María a Xerusalém, a sua purificaçón no río Xordán, a penitência no deserto durante longos anos e a sua morte exemplar. Manuel Alvar, que estudou o proceso de formaçón e desarrolho de esta vida lexendária, supón que o arzobispo de Xerusalém, Sofronio, morto em 638, fora o autor da primeira biografía de Santa María Egipciaca, composta non com o propósito de enaltecer à pecadora arrependida, senon para demostrar que os maiores rigores do rexíme claustral, podiam ainda ser superados polas renunciaçóns de unha mulher. As versóns multiplicarom-se desde a sua fonte oriental e houbo narraçóns em latím, grego e falas românces, ademais de poemas também latinos e românces. Na composiçón da lenda participarom os mais extranhos elementos, e María Egipciaca foi prudentemente excluída pola igrexa da lista dos santos. Mas a sua vida converteu-se em arquetipo de arrependidas e non só conservou por longo tempo a sua eficácia exemplar entre as xentes, senon que acabou por inspirar a poetas, pintores e escultores até ao dia de hoxe; para a plástica barroca foi tema predilecto.
J. L. ALBORG