
De ningunha maneira é unha traduçón inerte: Catulo estaba preocupado por renovar a Safo, por actualizar o seu poema. A unha traduçón literária do seu primeiro verso, adxunta um segundo enteiramente seu, que lhe presta unha nota de solemnidade romana. Os versos cinco e seis pressentam-no rodeado da sua própria desdita, misero… mihi; o seu estado xeral aparece precedendo ao diagnóstico dos síntomas particulares. Os síntomas de Safo forom reordenados por Catulo de modo que o da vista fica para o último: era em primeira instância a visón de Lesbia, a que quase o había acobardado. Na terceira estrofa é onde Catulo, o poeta neotérico, modelou e acrisolou a Safo mais cuidadosamente. Há um detalhe de técnica helenística –a posposiçón de sed– ao início; unha sofisticaçón verbal –gemina… nocte– ao final. Em cada verso aparece a cesura no mesmo ponto, coincidindo com o final de unha cláusula, e cada cláusula está separada. Com esta estrofa acaba a imitaçón de Safo (Catulo non a tem em conta na sua quarta estrofa), mas non o poema. Para muitos leitores, non obstânte, sempre parecerá que termina –como sostinha Landor– com a fermosa cadência “lumina nocte”; unha espécie de êxito prematuro que pode que Catulo non lograra intencionadamente. A “reunión de emoçóns” de Safo (chamada assím por “Longino”) concluía ao parecer com um breve solilóquio moralizante: “Mas tudo é suportábel…”. (O primeiro verso de unha quinta estrofa, probabelmente a final, conserva-se parcialmente corrupta em Longino.) Catulo ideou unha conclusón semelhante, mas com unha referência mais longa, romana na sua sensibilidade. Nesta asociaçón falta o poema: a estrofa adxunta é abrupta e inconsequente e o mecanismo de efeito –otium, otio, otium– demasiado evidente. A inquietude erótica do poeta parece continxente, apenas relacionada com a decadência e caída dos impérios. “Caeli, Lesbia nostra, Lesbia illa, / illa Lesbia, quam Catullus unam / plus quam se atque suos amauit omnes, / nunc in quadriuiis et angiportis / glubit magnanimi Remi nepotes. (Celio, Lesbia minha, aquela Lesbia, / a Lesbia aquela à qual Catulo / amou mais que a si mesmo e que aos seus, / agora por esquinas e ruélas / vende-se aos netos de Remo, o magnánimo.
E. J. KENNEY E W. V. CLAUSEN (EDS.)