
CARTAGENA, Alfonso de Santa María de (Burgos, 1384-1456). Humanista. Filho do grande rabino de Burgos Salomón Ha-Levi, quem escolheu ser baptizado em Xulho de 1390, baixo o nome de Pablo García de Santa María e foi feito bispo de Cartagena em 1401. Alfonso de Santa María foi bispo de Burgos em 1435, mas non tomou posessón do seu cargo até 1439, porque era representânte de Castela no Concilio de Basilea, onde pronunciou um famoso discurso em latím “Sobre la precedencia del Rey Católico sobre el de Inglaterra en el Concilio de Basilea” (reeditado na BAE, vol. CXVI, 1959). Também publicou unha demonstraçón de que as ilhas Canárias pertencíam a Castela e non a Portugal. O seu Palácio Episcopal em Burgos, foi escola de aprendizáxem para muitos, entre eles Rodrigo Sánchez Arévalo e Diego de Rodríguez Almela. A poesía de Alfonso perdeu-se: a que aparece baixo o seu nome nos Cancioneiros, parece ser do seu irmán Pedro. Compilou muitos materiais para “El Valerio de las historias”, cuxo modelo é a obra de Valerius Máximus; esta obra foi editada xunto com a “Compilación de las batallas campales” (que resenha as batalhas mais importântes desde os tempos bíblicos até aos seus dias), escripta por Diego de Rodríguez Almela (Murcia, 1487). Em esse mesmo ano apareceu o libro de Cartagena “Doctrinal de los caballeros” (Burgos), que debe muito às “Siete partidas” de Alfonso X o Sábio. A sua obra de temática cristán comprehende o “Tratado que se llama el oracional de Fernando Pérez porque contiene respuestas a algunas cuestiones que hizo” (Murcia, 1487)e a “Defensorium unitatis christianae” (CSIC, 1943). Foi traductor notábel e comentador em “Cinco libros de Séneca” (Sevilla, 1491) e Tullio “de Oficiis” e “de senectute en romance” (Sevilla, 1501), mas non foi, como se dixo nunha época, o autor do “Amadís de Gaula”.
OXFORD