.
Embora sexa costume falar-se da teoría da relactividade em linguaxem popular, em rigor existem duas: a teoría especial (ou restricta) e a teoría xeral. Ambas se devem a Albert Einstein. A primeira foi formulada em 1905, a segunda entre 1915 e 1916. A “teoría especial” da relactividade foi concebida por Einstein para clarificar unha série de experiências e observaçóns, sobretudo no campo da óptica e da electrodinâmica, que eram inexplicáveis no marco da física clássica de cariz newtoniano. Para explicar estas observaçóns, Einstein introduziu na física unha série de inovaçóns teóricas revolucionárias que contradiziam alguns dos postulados mais básicos da mecânica newtoniana. Entre essas inovaçóns están as de que as medidas de espaço, de tempo e de massa dos corpos son relativas ao sistema de referência a partir do qual son feitas as observaçóns; que massa e enerxia son o mesmo; e que a velocidade da luz é unha constante universal, que non pode ser excedida por nenhum corpo em movimento. Estas inovaçóns teóricas desafiavam os postulados da física clássica, e mesmo os do senso comum, mas depressa o seu sucesso empírico se tornou claro, pelo que os físicos, de maneira xeral, se mostraram dispostos a aceitá-las. A “teoría xeral” da relactividade deu mais um passo em frente, ao defender a identificaçón entre espaço, tempo e matéria, e unha xeometría diferente da euclidiana (a que todos aprendemos na escola). Unha das consequências surpreendentes da teoría xeral da relatividade é que um raio de luz ao passar perto de um obxecto de grande massa (por exemplo, o Sol) é desviado da sua traxectória. Como ninguém acreditaba nésta consequência tán alheia ao que se sabía até entón do mundo físico, unha equipa de astrónomos dirixida por Arthur Eddington aproveitou um eclipse do Sol, que teve lugar em 1919, para averiguar no arquipélago de S. Tomé e Príncipe (ilha do Príncipe), com o fím de ver se realmente se produzía o efeito previsto por Einstein. E, de facto, confirmou que a previsón se verificava com unha exatitude espantosa: um raio de luz emitido por unha estrela lonxínqua desviava-se ao passar perto do Sol. Com isto a teoría newtoniana ficava ultrapassada de vez e, a teoría de Einstein era estabelecida firmemente. Parece ter sido ésta a descoberta que tanto impressionou o xovem Popper.
c. ulises moulines
(Aproveitamos este artigo, para recomendar o estudo de José María Rodríguez Calaza, “Quem foi o Pai da Relatividade?”, também publicado no Pomar)
Publicado en Uncategorized